جوهرۀ مردمسالاری دینی چیست؟
تاریخ انتشار: ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۶۶۶۱۶
شاید یکی از زیباترین عیدیهایی که کام همه را شیرین کرد این عملیات بود. حقیقتاً عیدی زیبایی بود. اقتدار دشمنان اسلام شکست و اقتدار زیبایی برای جمهوری اسلامی در دنیا مطرح شد.
موضوع بحث این دورۀ ما مقوله «مشارکت» هست که برگرفته از شعار سال هست که امسال مقام معظم رهبری مطرح کردند، بخش اول آن تولیدی و اقتصادی بود و بخش دوم آن «مشارکت مردم»، که ما میخواهیم درباره قسمت دوم آن بحث کنیم و به سهم خودمان روی این موضوع کار کنیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ما میخواهیم قدری علمیتر دربارۀ «مشارکت» بحث کنیم. تا الآن بحث درمورد مشارکت حداکثری و حضور مردم در پای صندوقهای رأی بوده که لازم هم هست؛ اما به عنوان یک نظریه به مشارکت پرداخته نشده است.
الان در در دنیا میخواهیم بگوییم ما «مشارکت» داریم و با مشارکتی که شما میگویید تفاوت دارد؛ حقیقتاً اینجا دست ما خالی است. هیچ چیزی به اسم «نظریه مشارکت»در نظام اسلامی، در جمهوری اسلامی و در مردمسالاری دینی نداریم. خیلی راجع به آن حرف زده شده است ولی آن را به یک نظریه تبدیل نکردهایم.
خود من که میخواستم در این موضوع مطالعه کنم، رفتم سراغ متفکرینی که در نظریه مشارکت کار کردند، متفکرین مسلمان تقریبا نداریم اگر هم کسی کار کرده است ترجمه مقالههای دیگر است. امام خمینی به عنوان بزرگترین متفکر کل اسلام بزرگترین صحنۀ مشارکت را در دنیای مدرن به وجود آورده است ولی ما نتوانستیم آن را به نظریه تبدیل کنیم.
در قانون اساسی مشارکت را ملت به دولت میدهد ولی الآن برعکس شده است؛ دولت باید به مردم بگوید بیایید رأی بدهید یا مشارکت کنید، در حالی که با مشارکت و رأی بیش از۹۸درصد مردم این نظام تشکیل شده است و مردم که حق تعیین سرنوشت داشتند از طریق انتخابهای مختلف، نظام، رهبر، دولت، مجلس و... را انتخاب کردند همان مردمی که طبق قانون اساسی صاحب مشارکت هستند، همان مردم امروز هم باید پای کار باشند.
الان وقتی صحبت از مشارکت میشود تلقی برخی این است که مشارکت یعنی انتخابات، یعنی صندوق رأی. در حالیکه همه مشارکت این نیست؛ شما یک نظام و انقلاب و سیستم جدیدی برای تشیع ایجاد کردید که امروز در قلب غزه اثرگذار شده است.
ما باید یک دستگاه معرفتی برای مشارکت درست کنیم که وقتی میگوییم مشارکت، یعنی روش زندگی در دنیای مدرن با همه سازوکارها و پیچیدگیهای آن. چطور الآن به موشک هایپرسونیک خود که جدیدترین ورژن موشک دنیا است، مینازیم. به همین شکل به جدیدترین ورژن فکری و اندیشگی مشارکت در دنیای جدید هم باید بنازیم.
دنیا شگفتانگیز شده بودند که امام به عنوان یک روحانی چگونه یک انقلاب بزرگی در قلب دنیای دو قطبی ایجاد کرد؟ اما بعد از آن ما میتوانستیم پیامهای جدیدی به دنیا مخابره کنیم؛ یعنی نظریهپردازی کنیم. ما در این بخش ضعیف بودیم، به تعبیر دیگر حوزه و دانشگاه ما ضعیف بوده است که نتوانستیم تئوریپردازی کنیم و به صورت علمی دستگاه معرفتی ما فعال شود.
رهبری فرمودند که ما خوب «نهضتسازی» و «نظامسازی» کردیم اما در بحث «دولتسازی» متوقف شدیم. یعنی بعد از چهل و چند سال هنوز از مرحله دولتسازی عبور نکردیم، هنوز طبق دیدگاه رهبری به «جامعهسازی» و «تمدن نوین اسلامی» نرسیدیم. چرا؟ چون نظریه تولید نکردیم.
وظیفه ما و همه جریانها و وظیفه حوزه و دانشگاه این است که به موازات پیشرفتهای نظامی، آستینها را بالا بزنیم و به میدان بیاییم و همه این ظرفیتها روی هم گذاشته شود و کار کنیم. چرا بعد از چهل سال رهبری گلایه میکند که ما نتوانستیم از دولتسازی عبور کنیم. مگرچند سال برای نظریهپردازی لازم است که یک کشوری وارد نظریهپردازی شود؟ مشارکت هم همینطوری است؛ در بخش مشارکت ما نظریه نداریم. مشارکت یعنی اینکه جریانهای فکری و احزاب، افراد، گروهها، دست به دست هم بدهند نگذارند انقلاب مورد هجمه واقع شود.
آیا امر به معروف و نهی از منکر مسئولیت همگانی نیست؟ مسئولیت همگانی یعنی مشارکت. مگر قرآن برای مشارکت نمی فرماید «تعاونوا علی البر والتقوی»؟در همه امور خیر و تقوا و ... کمک و مشارکت کنید. آیا مسائل فرهنگیای که در جامعه میبینیم، این از مصادیق بارز برّ و تقوا نیست؟ آیا نباید برای رفع این مسائل، مشارکت کرد؟ و نگذاشت ارزشهای انقلاب از دست برود؟ آیا اینها مشارکت نمیخواهد؟
امام بود که ولایت فقیه را از این نگاه فردی وارد عرصه اجتماع کرد و بر اساس آن حکومت تشکیل داد و مشارکت ایجاد کرد. یعنی یک پدیده فردی به اضافه مردم به یک قدرت برای اسلام و زیستن در سایه ارزشهای اسلامی تبدیل شد و این کار بزرگ باید به نظریه تبدیل شود.
مشارکت همگانی و فعال مردم در نظام اسلامی، جوهره و ذات اصلی مردمسالاری دینی است؛ مشارکت و مسئولیت همگانی در مدیریت جامعه اسلامی، نماد مردمسالاری دینی است. در نظام مردم سالاری دینی، مردم صاحب کار و ولی نعمت هستند. مردم داعی و دعوت کننده به مشارکت هستند نه اینکه برای حضور در صحنۀ مشارکت دعوت شوند. بر اساس این نگاه مشارکت حداکثری همواره ملازم با رقابت واقعی است.
خداوند در قرآن فرمود همه انبیاء را فرستادیم برای «لیقوم الناس بالقسط»؛ قیام به قسط یعنی مشارکت. یعنی مشارکت اسلامی ما بر خلاف مشارکت نظام لیبرالی و سکولاریسم، مبتنی بر عدالت و قسط و دین و ارزشها است. لذا ما باید نشان بدهیم که مبانی نظریه مشارکت بر اساس قرآن و روایات است.
الآن تعارضی در کشور ما وجود دارد و کلیپهای آن در دنیای مجازی هست که برخی می گویند ما مشارکت حداکثری نمیخواهیم چون اگر مشارکت حداکثری بشود ممکن است که مثلاً من رأی نیاورم؛ این فاجعه است. یعنی ما میان ارزشهای انقلاب تعارض ایجاد میکنیم. رهبری فرمودند که بین جریانهای فکری و نیروها و حامیان انقلاب رقابت واقعی ایجاد شود ولی برخی میگویند رقابت و حضور حداکثری نباشد و این تعارض است.
در درون نظریه نباید تناقص وجود داشته باشد. همه عرصهها و عناصر آن باید مکمل هم باشند. نظریه باید بتواند جامعیت داشته باشد و نقایص خود را رفع کند. یعنی بدانیم که مشارکت حداکثری مساوی است با نعمت، برکت، برخورداری، فراوانی و... یعنی مردم خودشان را صاحب کار و مالک این نظام و انقلاب و به تعبیر امام راحل خودشان را ولی نعمت ببینند.
نظریه مبتنی بر حقایق است و تخیلی نیست. بحثهای ذهنی و انتزاعی و کلی و واقعیات باید دیده شود. ما چهل و چند سال تجربه داریم، این تجربه مدیریتی کافی است که ما فراز و فرودها، نقطهضعفها و آسیبهایی که داشتیم را ارزیابی و براساس آن نظریه تولید کنیم.
دنیای غرب گفت دموکراسی بهترین شکل حکومت است. ما هم میگوییم مردمسالاری بهترین شکل حکومت است؛ منتها با مبنای دینی خودمان. اگر میگوییم بهترین شکل حکومت است باید نظریهپردازی شود. غرب نظریهپردازی کرده است و متفکرین آن مشخص هستند.
نکته بعدی این است که نظریه باید قابل اثبات و دفاع باشد، اگر کسی او را نقد کرد بتوانیم از او دفاع کنیم. مردم سودمندی آن را ببیند. اصلاً یک تعریف این است که مشارکت یعنی سودمندی. یعنی اینکه مردم حس کنند سودی میبرند و منفعتی دارد. سودطلبی و منفعت جزء مشارکت است و این نیاز به نظریهپردازی دارد.
ما باید این نظریه مشارکت را با نظریه مردمسالاری دینی جفت و جور کنیم. روزی که نظام ما جمهوری اسلامی در حال شکلگیری بود، امام محکم ایستاد و گفت «جمهوری اسلامی»؛ نه یک کلمه کم و نه یک کلمه بیشتر. این را به رأی مردم بگذارید. آن دفاع جانانه امام از مردمسالاری دینی مبنا داشت. ما امروز این مردمسالاری دینی را باید برای مردم تبیین کنیم.
ما مشارکت را باید در نظام مردمسالاری دینی تعریف کنیم. مردمسالاری دینی یک الگویی از نظم سیاسی اسلام است. اگر اسلام یک نظام سیاسی دارد، قاعدتاً چهار مدل و الگو دارد؛ الگوی حکومت نبوی، الگوی حکومت علوی، الگوی حکومت مهدوی، الگوی حکومت ولایت فقیه در عصر غیبت. هر کدام از الگوها هم با هم فرق دارند. اینها مبانی این مردمسالاری دینی هستند.
حاکمیت به ذات از آن خدا است، اما همان خدا مردم را حاکم بر سرنوشتشان کرده است، مردم هم این نظام را تشکیل دادند، این نظام، نظام اسلامی است و مشارکت در این نظام باید تعریف شود. در این نظام، دین محور و مدار است و فضیلت، ارزش، رضایت مردم، رأی مردم، هدایت مردم، حقمداری، قانونمداری و... که در بیانات مقام معظم رهبری مورد تأکید است، جزء اصول و مبانی مردمسالاری دینی و جزء اصول مشارکت ما هستند که باید تبیین شوند.
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1895750منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: انقلاب اسلامی ایران مشارکت در انتخابات مردم سالاری رقابت انتخاباتی مردم سالاری دینی مشارکت حداکثری جمهوری اسلامی نظریه مشارکت نظریه پردازی الگوی حکومت ارزش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۶۶۶۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رزن و درگزین باید با مشارکت مردم از کشاورزی به سمت صنعتی شدن برود
ایسنا/همدان منتخب مردم رزن و درگزین در مجلس گفت: با توجه به مسأله خشکسالی و با توجه به ظرفیتهای موجود شهرستانهای رزن و درگزین در زمینه کارآفرینی و اشتغال باید با مشارکت مردم این دو شهرستان از کشاورزی به سمت صنعتی شدن سوق داده شود.
سیدابوالحسن مصطفویغمام در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: در آینده با این روال نمیتوانیم ادامه دهیم، باید شهرک صنعتی رزن و درگزین به کار بیاید، در حال حاضر ۳۵ سال از افتتاح شهرک صنعتی رزن می گذرد اما تنها ۱۰ درصد ظرفیت آن فعال است.
وی اضافه کرد: باید سرمایهگذاران بومی منطقه را که به سایر استانهای دیگر مهاجرت کرده و در سایر استانهای دیگر سرمایهگذاری کردهاند را به منطقه بازگردانیم و با ظرفیت وجود چنین سرمایهگذارانی در کنار آموزش افراد بومی منطقه و کارآفرینی موجب افزایش سرمایه منطقه شویم.
مصطفویغمام یادآور شد: در حال حاضر ۸۵ درصد محور اشتغال این دو شهرستان کشاورزی بوده و در برخی از روستاهای این شهرستانها به علت کاهش بارندگی و خشکسالیها دارای مشکلات آب هستیم و به طور قطع حرکت به سمت صنعتی شدن منطقه از نقش مؤثری در زمینه اشتغال منطقه برخوردار خواهد بود.
وی با اشاره به ظرفیتهای مهم منطقه رزن و درگزین تصریح کرد: بخش بقراطی شهرستان رزن در کل کشور یکی از قطبهای مهم تولید گیاهان دارویی بوده و ایجاد و توسعه گلخانهها در این بخش از خامفروشی گیاهان دارویی تولید شده این بخش جلوگیری کرده و ارزشافزوده دوچندانی را نصیب مردم این منطقه میکند.
مصطفویغمام در ادامه با بیان اینکه چندین روستای شهرستانهای این منطقه ۸۰ تا ۹۰ درصد تولید رازیانه کشور را دارند، افزود: متأسفانه این منطقه فاقد صنایع تبدیلی مربوط به گیاهان دارویی بوده و این امر موجب شده تا گیاهان دارویی کشت و تولید شده منطقه خامفروشی شده و سایر کشورها صادر شود.
وی گفت: ایجاد کارخانه روغن و اسانسگیری و صنایع تبدیلی و عرقیجات گیاهان دارویی از جمله رازیانه موجب میشود مردم بتوانند در منطقه خود دارای صنایع تبدیلی مربوط به رازیانه و گیاهان دارویی بوده و حتی در کارگاههای کوچک خود نیز نسبت به این امر اقدام داشته باشند و بحث گردشگری این روستاها با این کار در شهریورماه هر سال رونق بگیرد و درآمد و ارزش افزوده بیشتری را عاید مردم منطقه کند.
مصطفویغمام با بیان اینکه قسمتهای شمالی شهرستانهای رزن و درگزین بیشتر در بحث تولید سیبزمینی فعالیت دارند، خاطرنشان کرد: تولید سالانه سیبزمینی سه تا چهار روستای منطقه در برخی از سالها بیش از ۴۰۰ هزار تن بوده اما نبود صنایع تبدیلی موجب شد تا سیبزمینیکاران منطقه سال گذشته بیش از ۳۰۰۰ میلیارد تومان دچار ضرر شوند چراکه هزینههای کاشت، داشت و برداشت هر کیلو سیبزمینی ۱۰ هزار تومان است اما هر کیلو سیبزمینی تولید شده را به قیمت ۳۰۰۰ تومان فروختند حال آنکه اگر دارای صنایع تبدیلی سیبزمینی در منطقه بودند چنین اتفاقی برای آنها رخ نمیداد و دچار چنین ضرری نمیشدند.
وی با اشاره به ضرورت توجه به بحث صنایع تبدیلی منطقه برای رونق اشتغال و حل مشکلات حوزه کشاورزی شهرستان اظهار کرد: اگر در منطقه سرمایهگذاری کشاورزی- صنعتی شود به طور قطع سرمایهها از منطقه خارج نخواهد شد بلکه موجب میشود مردم به سرمایهگذاری در منطقه اعتماد کنند و با سرمایهگذاری در منطقه علاوه بر رونق اقتصادی منطقه مهاجرت معکوس را رقم زده و سایر سرمایهگذارانی که در سالهای گذشته به سایر استانها مهاجرت داشته اند را دوباره به منطقه بازگردانند.
منتخب مردم رزن و درگزین در خانه ملت در ادامه تصریح کرد: در یکی از روستاهای شهرستان درگزین ۱۰۰ هکتار گلخانه احداث شده که اکثر کارگران آن غیربومی و بیشتر افغانی هستند و پس از زمان برداشت به صورت فله بار شده و در دیگر استانها بستهبندی و با برند آنها صادر و سود زیادی عایدشان میشود و در مقابل هیچ کس در منطقه ما از این محصولات سودی نمیبرند و گلخانههای موجود این روستا هیچ کمکی به اشتغال منطقه نداشته است.
مصطفویغمام یادآور شد: اگر محصولات تولیدی منطقه با برند منطقه درگزین و رزن صادر شود آن موقع است که توانستهایم سرمایه و اشتغال مردم را ارتقاء دهیم و سرمایه را به شهرستان بازگردانیم.
وی با بیان اینکه نیمی از تولید مرغ استان همدان مربوط به شهرستان درگزین است، تصریح کرد: متأسفانه کشتارگاه ماکیان منطقه با گذشت چندین سال هنوز نیمه کاره باقی مانده و برای راهاندازی و افتتاح به چهار تا پنج میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که به طور قطع مرتفع شدن مشکل این کشتارگاه از نقش مؤثری در ارزشافزوده دوچندان برای شهرستان به همراه خواهد داشت و علاوه بر آن مرغ تولید شده شهرستان با برند منطقه معرفی خواهد شد.
مصطفویغمام با بیان اینکه ۱۵ سال از کلنگزنی محور اصله به کاج درگزین میگذرد اما هنوز هیچ اتفاقی در بحث زیرساخت این محور انجام نگرفته است، گفت: طی هشت سال تعداد ۵۷ نفر در این محور به علت تصادفات جان خود را از دست دادهاند.
وی امنیت راه، بهداشت، اشتغال و آموزش را از اولویتهای توجه ویژه خود برای رسیدگی دانست و گفت: در دور جدید مجلس شورای اسلامی تمامی این موارد را باید با جدیت پیگیر بود ضمن اینکه مشارکت مردم در این مسیر از اهمیت ویژهای برخوردار است.
انتهای پیام